Dünya

Kansere neden oluyor: ABD'de yasaklandı

ABD'nin Kaliforniya eyaletinde, kanser başta olmak üzere pek çok sağlık sorunuyla ilişkilendirilen dört katkı maddesinin üretimi, dağıtımı ve satışı yasaklandı.

Kanser dahil bir birçok hastalığa neden olduğunu gerekçe gösteren ABD, onlarca ülkede yasaklanmış olan bromlu bitkisel yağ (E443), potasyum bromat (E924), propilparaben (E216) ve Kırmızı Boya 3 (E127 Eritrosin) olmak üzere dört katkı maddesinin kullanımını yasakladığı açıkladı. 

Kaliforniya, bu maddeleri içeren şekerlemelerin, meyve sularının, kurabiyelerin ve daha pek çok ürünün üretimini, dağıtımını ve satışını yasaklayan ilk ABD eyaleti oldu.

Kaliforniya’da yasağın uygulanmaya başlanmasıyla bu katkı maddelerini içeren gıda ürünlerini üreten, satan veya dağıtan herhangi bir kişi veya kuruluş ilk ihlal için 5 bin dolara kadar para cezasına çarptırılabilecek. Takip eden her ek ihlal için artan cezalar, 10 bin dolara kadar yükselebilecek.

"Kaliforniyalılar, en sevdikleri ürünlere daha büyük bir güvenle erişebilecekler" diyen Vali Gavin Newsom, yasanın 2027'ye kadar uygulanmayacağını, bunun da şirketlere "zararlı kimyasallardan kaçınacak şekilde tariflerini gözden geçirmeleri" için yeterli zamanı tanıyacağını ifade etti.

KIRMIZI BOYA 3

Araştırmalar, kırmızı veya pembe kremalarda—özellikle de tarçın, nane, kiraz veya dut aromalı içeceklerde—bulunan Kırmızı Boya 3’ün kansere ve çocuklarda davranış sorunlarına yol açabileceğini gösteriyor. Bu nedenle yasanın odak noktalarından biri de çocukları korumak. Uzmanlar, gelişmekte olan organların daha savunmasız olduğunu ve çocukların gıda katkı maddelerinin olası olumsuz sonuçlarına karşı daha büyük risk altında olduğunu söylüyor.

Ayrıca, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), laboratuvar hayvanları üzerine yapılan deneylerde kansere yol açtığını gösteren kanıtlar bulunmasının ardından Kırmızı Boya 3’ün kozmetikte kullanımını 1990'da yasaklamıştı. 

BROMLU BİTKİSEL YAĞ

Bitkilerden elde edilen bromlu bitkisel yağ, genellikle narenciye aromalı gazlı içeceklerde bulunuyor ve aroma yağları için bir dengeleyici görevi görüyor. Uzun süre maruz kalınması hâlinde kişilerde sinir sistemiyle ilgili sağlık sorunlarına yol açan bu madde; kronik baş ağrıları, hafıza kaybı ve denge bozukluklarıyla da yakından ilişkilendiriliyor.

POTASYUM BROMAT

Sık sık unlu mamullerde kullanıldığı bilinen potasyum bromat, tiroit ve böbrek kanseri riskini yükseltiyor. Potasyum bromat, Türkiye’de de un ağartma işlemlerinde kullanılıyor.

PROPİLPARABEN

Tortilla, ekmek ve hamur işleri de dahil olmak üzere paketlenmiş unlu mamullerde bir koruyucu olarak kullanılan propilparabenin, östrojen hormonunu ve sperm sayısını etkileyerek doğurganlıkla ilişkili sıkıntılara neden olabileceği belirtiliyor.

Çevresel Çalışma Grubu tarafından yapılan bir araştırmanın verilerine göre bromlu bitkisel yağ, potasyum bromat, propilparaben ve Kırmızı Boya 3, Kaliforniya’da satılan yaklaşık 12 bin üründe bulunuyor.